Porada językowa # 2 (czas „wziąć” się w garść i zapamiętać poprawną formę)

Z pewnością każdy z Was spotkał się kiedyś w rozmowie lub – o zgrozo – tekście bądź przekazie medialnym z formą wziąść. Niektórych forma ta już nie razi i coraz częściej pojawiają się głosy, że jest tak powszechna, iż powinno się ją akceptować. Uważamy jednak, że należy powiedzieć stanowcze „nie” tego typu propozycjom. Forma wziąść jest całkowicie niepoprawna i używanie jej nie świadczy dobrze o czyjejś kulturze językowej, zwłaszcza w przypadku wystąpień publicznych.

Co ciekawe za zaistniały problem mogą być po części odpowiedzialni wybitni polscy pisarze. Pod wpływem wprowadzania do swoich utworów wyrażeń gwarowych i regionalnych, co wiązało się z pewną konwencją literacką, w dziełach takich autorów, jak Adam Mickiewicz czy Zygmunt Krasiński możemy także spotkać formę wziąść. Należy jednak rozróżniać formy literackie od poprawnościowych. To, że Adam Mickiewicz użył takiej formy nie znaczy, że należy ją traktować za wzorcową!

Być może błąd wynika również z tego, że niektórzy użytkownicy języka stosują tę formę, wzorując się na przykład na słowach: siąść, wysiąść czy przesiąść. Tymczasem wziąć zaliczamy do grupy takich czasowników, jak: odpiąć, dopiąć, przypiąć.

Niektórzy próbują bronić użycia formy wziąść zabawą językową i nawiązywaniem do gwar. Owszem w języku potocznym i relacjach prywatnych wolno nam bawić się językiem polskim, ale akurat w tym przypadku owo żartobliwe użycie jest trudne do wychwycenia i zdecydowanie częściej będzie postrzegane jako rażący błąd. Jeśli chcemy w ramach zabawy językowej użyć formy gwarowej, zdecydowanie lepszym pomysłem będzie użycie na przykład słowa wziunąć. Nadal nie zalecamy jednak takich form w polszczyźnie ogólnej, a już na pewno nie w wypowiedziach oficjalnych.

Na zakończenie warto wspomnieć o innych bardzo niepoprawnych formach związanych z omawianym słowem. Chodzi mianowicie o męskie formy wzięłem, wzięłeś. Są one nie do przyjęcia i powstały z błędnego wzorowania się na żeńskich formach wzięłam, wzięłaś.

Czas zatem WZIĄĆ się w garść i mówić poprawnie, a o formie wziąść zapomnieć i więcej do niej nie wracać :)